گروه اجتماعی خبرگزاری فارس؛ مریم شریفی: هرچه شایعه درباره حفر خندق جدید در آرامستان قم، دفن جانباختگان ویروس کرونا در گور دسته‌جمعی و بدوت رعایت موازین شرعی شنیده‌اید، فراموش کنید. با ما همراه باشید تا ماجرای کفن و دفن این هموطنان را از نمای نزدیک برایتان روایت کنیم. همه‌چیز از اولین روزهای شیوع کرونا شروع شد؛ از انتشار خبری درباره امتناع نیروهای غسالخانه از غسل فوت‌شدگان ویروس کرونا به‌دلیل ترس و نگرانی از سرایت بیماری. انتشار همین خبر کافی بود تا گروهی از طلاب در شهر قم با قبول تمام خطرات احتمالی موجود، برای تجهیز و تدفین منطبق بر احکام شرعی جانباختگان ویروس کرونا پیشقدم شوند. این طلبه‌های داوطلب و فداکار، بار زمین‌مانده‌ای را برداشتند که نه‌فقط برای خانواده‌های متوفیان بلکه برای تمام جامعه به دغدغه‌ای بزرگ تبدیل شده‌بود.

با گفت‌وگوهای ما با حجت‌الإسلام‌والمسلمین دکتر «محمدحسن زمانی»، رییس ستاد حوزوی بحران و حوادث غیرمترقبه کشور، و نیز یکی از طلبه‌های داوطلب در کمیته «تجهیز و تدفین فوت‌شدگان ویروس کرونا» همراه باشید تا در جریان دغدغه‌مندی اهالی این کمیته برای انجام تمام دستورات شرعی در این زمینه قرار بگیرید و ببینید زیر پوست ماجرای غسل و کفن و دفن جانباختگان ویروس کرونا، یک رویداد انسانی و سرشار از حس مسئولیت‌پذیری، نوعدوستی و ایثارگری در جریان است.

غسّال‌ها شانه خالی کردند، طلّاب وارد میدان شدند

«به محض تشخیص و شناسایی ویروس کرونا در کشور که اولین بار توسط پزشکان قم صورت گرفت، از مدیر درمان دانشگاه علوم پزشکی قم به‌همراه مدیر کل هلال احمر قم دعوت کردیم و در جلسه ستاد حوزوی بحران و حوادث غیرمترقبه کشور با حضور این عزیزان به بررسی ابعاد موضوع شیوع کرونا و اقداماتی که حوزویان در این زمینه می‌توانند انجام دهند، پرداختیم. در ادامه باتوجه به گستره کارهایی که طلاب می‌توانند برعهده بگیرند، تصمیم گرفتیم کمیته‌های تخصصی تشکیل دهیم تا فعالیت‌ها با نظم بهتری انجام شود. یکی از مهم‌ترین کمیته‌های 8 گانه‌ای که شکل گرفت، کمیته تخصصی "تجهیز و تدفین فوت‌شدگان ویروس کرونا" بود.»

حجت‌الإسلام‌والمسلمین زمانی برمی‌گردد به روزهای اول شیوع ویروس کرونا و شکل‌گیری موضوعی جدید به نام شیوه غسل، تکفین و تدفین هموطنانی که در اثر ابتلا به ویروس کرونا از دنیا رفته‌بودند: «یکی از موضوعاتی که در روزهای اول شیوع کرونا، مسئله‌ساز شده‌بود، موضوع غسل و کفن و دفن اموات ناشی از ابتلا به ویروس کرونا بود. غسل دادن این هموطنان برای نیروهای غسّالخانه، به یک دغدغه تبدیل شده‌بود. آن‌ها نگران بودند که در اثر غسل این اموات، ویروس کرونا به خودشان هم سرایت کند. به همین دلیل جرات نمی‌کردند وارد این کار شوند. از آن طرف، خانواده‌های این متوفیان هم شرایط و آمادگی انجام این امور را نداشتند. اینطور بود که پیکر فوت‌شدگان کرونا بلاتکلیف ماند. در روز دوم که خبر به طلاب رسید، موضوع برایشان سنگین آمد. گرچه پیکرها در سردخانه نگهداری می‌شد اما به‌اصطلاح روی زمین ماندن پیکر مؤمن، برای آن‌ها واقعاً قابل قبول نبود. به‌این‌ترتیب گروهی از طلاب، فرشته نجات شدند و با اعلام داوطلبی خود برای تجهیز و تدفین جانباختگان ویروس کرونا، گفتند: "احترام مؤمن، ایجاب می‌کند وارد عمل شویم. ما نمی‌گذاریم پیکر مومنان روی زمین بماند."»

جلسه در ستاد حوزوی بحران و حوادث غیرمترقبه کشور پس از شیوع کرونا

اساتید حوزه و شخصیت‌های قریب‌الإجتهاد، داوطلب غسل و تدفین فوت‌شدگان کرونا

نیت که انجام خدمت و گره‌گشایی از کار همنوع باشد، فرقی ندارد در میدان جنگ با دشمن خدمت کنی، یا در مناطق زلزله‌زده و سیل‌زده، یا در بیمارستان یا در غسّالخانه و آرامستان. مرام طلبه‌های داوطلب در تمام موقعیت‌های بحرانی این آب و خاک، همین بوده. ویروس کرونا، همت بلند این مردان و زنان بی‌ادعا برای خدمتگزاری به هموطنان را از زاویه‌ای دیگر به تصویر کشید: «بدون هیچ‌گونه اعلام نیاز، گروهی از طلاب (خواهران و برادران) برای بحث غسل و کفن و دفن متوفیان ویروس کرونا مراجعه کردند و داوطلب شدند. وقتی موضوع را با مسئولان بهشت معصومه (س) مطرح کردیم، از این خدمت داوطلبانه و مخلصانه طلاب استقبال کردند. خوب است بدانید حتی از اساتید حوزه و شخصیت‌های قریب‌الإجتهاد هم در میان این داوطلبان حضور داشتند.

راستش را بخواهید باتوجه به شرایط خاصی که وجود داشت، در این زمینه برای حضور خواهران طلبه، سختگیری کردیم. گفتیم: باید اجازه‌نامه پدر یا همسر را برای این کار ارائه کنید. این خواهران هم به‌جای خالی کردن میدان، رفتند و با اجازه‌نامه پدر یا همسر برگشتند.»

فداکاری این طلبه‌های داوطلب حتی برای هم‌درس‌هایشان هم غافلگیرکننده بود: «درحالی‌که غسّال‌های رسمی از ترس سرایت ویروس کرونا، جرات نزدیک‌شدن به پیکر فوت‌شدگان را نداشتند، این طلبه‌ها آگاهانه و با علم به خطرات موجود، وارد میدان شدند. آن‌ها را که دیدم، یاد رزمندگان گردان تخریب در دوران دفاع مقدس افتادم که قبل از سایر رزمندگان وارد میدان مین می‌شدند و خیلی‌هایشان در راه پاکسازی مسیر حرکت رزمندگان به شهادت می‌رسیدند. این طلبه‌های داوطلب در کمیته تجهیز و تدفین فوت‌شدگان بر اثر کرونا هم، رزمندگان بی‌ادعای عرصه دفاع از سلامت هستند. جالب است بدانید وقتی از بخش رسانه‌ای حوزه برای تهیه گزارش از فعالیت این طلاب به بهشت معصومه (س) رفته‌بودند، با مخالفت آن‌ها مواجه شدند. این عزیزان گفته‌بودند: "ما برای مطرح شدن اینجا نیامده‌ایم. اجازه بدهید گمنام بمانیم."»

3 گروه فوت‌شده و 60 طلبه داوطلب

«فوت‌شدگان بیمارستانی اخیر، 3 گروه هستند؛ امواتی که تست کرونای آن‌ها مثبت اعلام شده، امواتی که مشکوک به کرونا بودند و امواتی که در اثر ابتلا به آنفلوانزا فوت کرده‌اند. گرچه این 3 گروه شرایط مختلفی دارند اما به‌لحاظ خطر سرایت ویروس، یکسان هستند. طلاب داوطلب هم، تجهیز و تدفین هر سه گروه از این اموات را برعهده گرفته‌اند. البته چند دانشجو هم در این جمع حضور دارند.»

حجت‌الإسلام زمانی در ادامه با اشاره به برنامه کاری این طلاب در بهشت معصومه (س) می‌گوید: «طلبه‌های داوطلب در 2 شیفت صبح تا ظهر و ظهر تا شب تقسیم‌بندی شده‌اند و هر روز 14 تا 16 طلبه در بخش خواهران و تا 22 طلبه در بخش برادران در زمینه غسل و کفن و دفن فوت‌شدگان کرونا مشارکت دارند. خوب است بدانید در حال حاضر، حدود 60 طلبه داوطلب به‌طور ثابت در کار تجهیز و تدفین این اموات مشغول خدمت هستند و تعدادی هم ثبت‌نام کرده و در نوبت هستند تا در این ثواب شریک شوند.»

حجت الاسلام «محمدحسن زمانی»

تمام احکام تجهیز و تدفین میت درباره فوت‌شدگان کرونا رعایت می‌شود

می‌پرسم: در تجهیز و تدفین فوت‌شدگان در اثر ویروس کرونا دقیقاً چه کارهایی انجام می‌شود؟ حاج آقا زمانی بلافاصله در جواب می‌گوید: «تمام وظایف شرعی که باید برای تجهیز و تدفین اموات مسلمان انجام شود.» و در تشریح این جمله، ادامه می‌دهد: «از همان روز اول، 5 کار اساسی که باید در تجهیز و تدفین انجام بگیرد، درباره این هموطنان انجام گرفت؛ حُنوط (مالیدن کافور به مواضع هفت‌گانه سجده)، تیمم بدل از غسل، کفن، نماز، دفن شرعی (دفن رو به قبله).

از وقتی کار را شروع کردیم، مشخص شد متاسفانه امکان غسل فوت‌شدگان بر اثر کرونا وجود ندارد. پزشکان و متخصصان وزارت بهداشت با تاکید به ما گفته‌بودند: "امکان انتقال ویروس کرونا به‌واسطه آب وجود دارد و چون طلاب داوطلب به لباس‌های مخصوصی که بتواند مانع جذب آب شود دسترسی ندارند، بنابراین نباید اقدام به غسل فوت‌شدگان کرونا کنند."

ازآنجاکه از ابتدای ورود حوزه علمیه به جریان مبارزه با کرونا، مدیریت محترم حوزه علمیه قم به تمام طلاب تاکید کردند: "باید تمام کارهایتان را منطبق بر ضوابط وزارت بهداشت انجام دهید"، ما هم در این زمینه، تبعیت از نظر کارشناسان و متخصصان وزارت بهداشت را لازم دانستیم. فتوای مقام معظم رهبری و دیگر مراجع عظام تقلید هم این است که اگر امکان غسل میت وجود نداشته‌باشد یا در اثر غسل احتمال ضرر برای زنده‌ها داده‌شود، تیمم بدل از غسل کفایت می‌کند. بنابراین با توجه به جمیع این توصیه‌ها، ما در شرایط خاص پس از شیوع ویروس کرونا بنا را بر تیمم بدل از غسل گذاشتیم.»

حفظ جان سربازان خط مقدم در اولویت است

کار از سر رفع تکلیف، در قاموس خادمان راه خدا جایی ندارد. هر زمان از آن‌ها سراغ بگیری، در حال تلاش برای انجام کار به بهترین شکل ممکن هستند. تا همین 5، 6 روز قبل اگر از حال‌وهوای طلبه‌های داوطلب در بهشت معصومه (س) شهر قم می‌پرسیدی، غیر از غم غربت هموطنانی که در اثر ابتلا به کرونا از دنیا رفته‌بودند، یک غم بزرگ هم روی دلشان سنگینی می‌کرد. دلشان رضا نبود به تجهیز این اموات با تیمم بدل از غسل. دلشان می‌خواست هرطور شده، شرایط را برای غسل آن‌ها و انجام تمام و کمال احکام شرعی در این زمینه فراهم کنند. آنقدر هم تلاش و پیگیری کردند تا عاقبت با فراهم کردن شرایط لازم، توانستند تمام متخصصان حوزه بهداشت و درمان و مسئولان امر را برای انجام غسل جانباختگان ویروس کرونا قانع کنند.

با اصرار زیاد ما و با کمک حجت‌الإسلام زمانی و دوستانش، بالاخره یکی از طلبه‌های داوطلب در کمیته تجهیز و تدفین فوت‌شدگان کرونا حاضر به مصاحبه می‌شود. این طلبه که شرط کرده اشاره‌ای به نام و مسئولیتش نکنیم و با عنوان «سرباز ولایت» از او یاد شود، با روایتش ما را به متن ماجرای تلاش‌ها برای فراهم کردن شرایط غسل اموات کرونا می‌برد و می‌گوید: «همزمان با انجام تیمم بدل از غسل برای فوت‌شدگان کرونا، گروهی از طلبه‌های جهادی یک پیگیری همه‌جانبه را برای پیدا کردن لباس‌های مخصوص موردنیاز برای انجام غسل این اموات شروع کردند و در چند مرحله هم به نتایجی رسیدند. اولین بار که به یک لباس ایمنی رسیدیم، با دکتر "برازنده"، مدیر حوزه بهداشت قم تماس گرفتیم و شبانه به در منزل ایشان رفتیم. آقای دکتر با دقت لباس را بررسی کردند و با احترام آن را رد کردند و گفتند: "درست است طلبه‌ها، جهادی و جان‌برکف هستند اما حفظ جان و سلامتی آن‌ها برای ما در اولویت است."

در مرحله بعد، دوستان ما با وزارت دفاع تماس گرفتند و با هماهنگی‌های انجام‌شده، موفق شدند یک نمونه لباس مخصوص با ایمنی بالا را از آن‌ها بگیرند. خوشبختانه این بار لباس ارائه‌شده، توانست نظر موافق دکتر برازنده و کارشناسان حوزه بهداشت قم را جلب کند. به‌این‌ترتیب، این دوستان با یک تأییدیه کتبی، انجام غسل فوت‌شدگان کرونا را با این لباس و رعایت تمام نکات ایمنی، بلامانع اعلام کردند. در همین مقطع، یکی از دوستان تماس گرفت و گفت: "در شهرک فاطمیه یک مدل لباس مخصوص ضد آب پیدا کردیم. بروید ببینید به دردتان می‌خورد؟" با بچه‌های بهداشت قم به نشانی موردنظر رفتیم و دیدیم این لباس درست مثل همان لباس ارائه‌شده از وزارت دفاع است. سئوال که کردیم، طرف معامله که یک کاسب بود، گفت چند سال قبل از طریق یک مزایده، حدود 300، 400 دست از این لباس‌ها را تهیه کرده است. بحث که سر قیمت رسید، مبلغ بالایی برای هر دست لباس طلب کرد و در نهایت با گفت‌وگو حاضر شد تا 100 هزار تومان برای هر لباس کوتاه بیاید. اما وقتی گفتم: این لباس‌ها را برای غسل دادن اموات ویروس کرونا لازم داریم که تا الان امکان غسلشان وجود نداشته، احوالش تغییر کرد و بعد با مردانگی خاصی، قیمت را به نصف کاهش داد.»

غسالخانه ویژه فوت شدگان کرونا در بهشت معصومه(س) قم

می‌دانید ممکن است قرنطینه شوید؟

«روز دوشنبه 19 اسفند که قرار بود با رعایت تمام نکات ایمنی اولین غسل را برای یکی از فوت‌شدگان ویروس کرونا انجام دهیم، ناظر بهداشت وارد غسالخانه شد و تمام موارد را به‌لحاظ رعایت نکات ضدعفونی، ایمنی و زیست‌محیطی با دقت بررسی کرد. نوبت به پوشیدن لباس گروه که رسید، با حساسیت و دقت بسیار، لباس همه طلبه‌ها را بررسی و حتی سفارش می‌کرد: "روی درزهای اتصال چکمه به شلوار را باید با چسب بپوشانید مبادا از آنجا آب به داخل چکمه نفوذ کند. چسب هم باید رنگی باشد تا به محض باز شدن آن، متوجه شوید." ما هم تمام نکات را طبق نظر کارشناس انجام دادیم. بعد هم ماسک‌های مخصوص به صورت زدیم و کلاه مخصوص طلق‌دار بر سر گذاشتیم و آماده اولین غسل شدیم.

اما این پایان کار نبود. تا بخواهیم وارد عمل شویم، مسئولان یکی بعد از دیگری تماس می‌گرفتند و ابراز نگرانی می‌کردند. به‌عنوان مثال، فرماندار قم گفت: "می‌دانید با توجه به تماس با آب، احتمال خطر برای شما وجود دارد؟ شما جوانان انقلابی کشور هستید و همیشه در مواقع بحرانی در خط مقدم بوده‌اید. جان شما برای ما خیلی مهم است..." گفتم: تمام دغدغه ما این است که تلاش کنیم در امر تجهیز و تدفین فوت‌شدگان کرونا، تمام احکام شرعی انجام شود. اما حتماً کاملاً مراقبیم که سلامتی و جان خودمان را به خطر نیندازیم. ما تمام نکات ایمنی را رعایت می‌کنیم. ان‌شاءالله با دعای خیر شما و مردم هم مشکلی پیش نمی‌آید. اما واقعیتش را بخواهید ورود به کارزار غسل با این شرایط بحرانی، لحظه بسیار سختی بود و سخت‌تر هم شد وقتی یکی از مسئولان چند دقیقه قبل از شروع کار تماس گرفت و گفت: "الان شما مسئولیت این کار را برعهده گرفته‌اید؟ اگر فرد یا افرادی از این طلبه‌ها خدای نکرده به ویروس کرونا مبتلا شود، شما مسئولیتش را می‌پذیرید؟ می‌دانید بعد از انجام غسل شاید لازم باشد قرنطینه شوید؟..." گفتم: هیچ‌کدام از این طلبه‌ها به اجبار وارد این میدان نشده‌اند. همه آن‌ها داوطلبانه و با آگاهی از خطرات موجود، داوطلب شده‌اند که کار شرعی روی‌زمین‌مانده را انجام دهند. اما مطمئن باشید از رعایت نکات ایمنی غفلت نمی‌کنیم.»

ساعت 4 عصر، زمان ایستاد

ساعت حدود 4،5 عصر روز دوشنبه 19 اسفند، انگار در بهشت معصومه (س) زمان برای طلبه‌های داوطلب از حرکت ایستاد. قرار بود در این ساعت، تمام تلاش‌ها و پیگیری‌های 2 هفته‌ای‌شان به ثمر برسد و اولین فرد فوت‌شده بر اثر کرونا را با انجام غسل شرعی، برای سفر آخرت بدرقه کنند. و بالاخره شد آنچه دغدغه‌مندان در سالن غسالخانه و دل‌های بی‌قرار پشت درهای آن منتظرش بودند: «از دل‌نگرانی‌ها برای غسل اولین فوت‌شده کرونا گفتم اما آنچه فراموش نمی‌شود، فضای معنوی خاصی است که در آن لحظات وجود داشت. با توکل به خدا و توسل به اهل بیت (ع) لباس‌های مخصوص را پوشیدیم و کار را شروع کردیم. گرچه کار با آن لباس‌ها بسیار سخت بود و گرمای عجیبی را تحمل می‌کردیم، اما به لطف خدا و عنایت ائمه اطهار (ع) همه کارها به‌خوبی انجام شد. در پایان غسل، یک روضه هم خواندیم و دلی تازه کردیم.»

اما برای این طلبه‌های عاشق و خستگی‌ناپذیر، این تازه شروع ماجرا بود. حاج آقا مکثی می‌کند و لبخندبرلب از مزدی که وقتی هنوز عرقشان خشک نشده‌بود گرفتند، اینطور می‌گوید: «یکی از 2 نفر فوت‌شدگان کرونا که در نوبت اول موفق به غسلش شدیم، یکی از بزرگان سادات قم بودند که احترام ویژه‌ای داشتند. بعد از پایان کار، وقتی پسر ایشان مرا دید، با چشمان اشکبار و حس و حالی خاص گفت: "ان‌شاءالله مادرم حضرت فاطمه زهرا (س) در آن دنیا به این کار بزرگی که شما کردید، شهادت می‌دهند و وساطت می‌کنند برای عاقبت‌بخیری‌تان."»

یکی از بازماندگان فوت شدگان کرونا در بهشت معصومه(س)

تلخ و شیرین‌های غسالخانه بهشت معصومه (س)

در تمام مدتی که حاج آقا از سختی‌ها، حساسیت‌ها، خطرات و هشدارها برای انجام غسل فوت‌شدگان کرونا می‌گوید، در سکوت به حرف‌هایش گوش می‌دهم و یک جاهایی از خودم می‌پرسم چه چیزی باعث می‌شود انسان تا این حد برای انجام کاری خودش را به آب‌وآتش بزند؟ حاج آقا انگار سئوالم را نپرسیده، از لابلای سکوتم خوانده باشد، می‌گوید: «تلخ‌ترین لحظات در روزهای کار در غسالخانه بهشت معصومه (س)، لحظاتی بود که با خانواده‌های داغدار، افسرده و نگران فوت‌شدگان کرونا مواجه می‌شدیم که با لحنی خاص می‌گفتند: "پدر ما، مادر ما، برادر ما، در تمام عمرش، تمام احکام شرعی را رعایت کرد و تا حد توان تمام واجباتش را انجام داد. حالا شنیده‌ایم امکان غسل دادنش وجود ندارد. نمی‌شود کاری کنید غسلش انجام شود؟ اصلاً خودمان می‌آییم کارهای غسل را انجام می‌دهیم..." برای ما دیدن این صحنه‌ها بسیار سخت بود. دغدغه ما هم انجام غسل فوت‌شدگان کرونا بود اما شرایط، دستمان را بسته‌بود. برای این خانواده‌های عزیز توضیح می‌دادیم تمام کارهای تجهیز و تدفین طبق احکام شرعی برای عزیزانشان انجام می‌شود اما در این شرایط خاص، انجام غسل برای زنده‌ها ایجاد خطر جانی می‌کند و طبق فتوای مراجع تقلید، جایز نیست.

این توضیحات را می‌دادیم اما همین دل‌نگرانی‌ها و غم خانواده‌ها از یک طرف و حقی که اموات بر گردن ما دارند، از طرف دیگر باعث شد آنقدر تلاش کردیم تا بالاخره به لطف خدا توانستیم شرایط لازم را برای غسل اموات کرونا فراهم کنیم.»

حاج آقا مکثی می‌کند و در ادامه می‌گوید: «اما نقطه مقابل این لحظات تلخ را بعد از فراهم شدن امکان غسل فوت‌شدگان کرونا دیدیم. واقعاً شیرین‌ترین لحظات برای ما، زمانی است که می‌بینیم خانواده این متوفیان، بعد از پشت سر گذاشتن انواع فشارهای روحی و روانی، وقتی می‌شنوند عزیز ازدست‌رفته‌شان با رعایت تمام احکام شرعی غسل داده شده، از ته دل می‌گویند: "خدا را شکر". همان چند لحظه به آرامش رسیدن این خانواده‌ها و رضایت قلبی‌شان، شیرین‌ترین اتفاق برای ماست. ما در بعضی از این افراد که شاید ظاهر دیندار و مؤمنی هم نداشته‌باشند، آثار این اتفاق را به وضوح می‌بینیم. انگار همین ماجرا، جرقه‌ای می‌شود برای توجه و تمایل بیشتر آن‌ها به سمت خدا.»

جوان داش‌مشتی گفت: جانم را برای شما طلبه‌ها می‌دهم

خاطره دلنشینی در ذهن حاج آقا جرقه زده که صورتش به خنده باز می‌شود: «در یکی از روزهای بعد از آن دوشنبه، در محوطه بیرونی غسالخانه، یک جوان داش مشتی از جمع خانواده‌های داغدار جدا شد و به طرف من آمد و از نگرانی‌اش درباره غسل ندادن پیکر پدرش گفت. وقتی گفتم: الحمدلله غسل پدرتان انجام شد، یک‌دفعه از این رو به آن رو شد و با خوشحالی با همان لحن خاص خودش گفت: "حاج آقا! جونم رو می‌دم برای شما." گفتم: برای ما نه، ان‌شاءالله جانتان را در راه خدا و اهل بیت (ع) فدا کنید. با خوشحالی به طرف خانواده‌اش رفت اما شب با من تماس گرفت و گفت: "حاج آقا! من برای شما چه کنم که لطفتان را جبران کرده‌باشم؟" گفتم: کاری لازم نیست انجام بدهید. گفت: "برای طلبه‌های جهادی چه کاری می‌توانم انجام دهم؟ بیایم پیش شما در غسالخانه خدمت کنم؟" گفتم: امکانش نیست. اینجا باید نکات ایمنی خاصی رعایت شود. ضمن اینکه خادمان اینجا از میان افرادی انتخاب شده‌اند که به احکام شرعی مسلط باشند. باز هم دلش راضی نشد و گفت: "بیایم در کندن قبرها کمک کنم؟" مانده‌بودم چه بگویم. گفتم: تعداد زیادی قبر از مدت‌ها قبل برای اینطور مواقع آماده شده. گفت: "پس من چه کار کنم برای شما؟" گفتم: فقط دعایمان کنید. فردا عصر بیرون غسالخانه دوباره دیدمش. گفت: "برای فاتحه‌خوانی برای پدرم آمده‌بودم. حاج آقا کاری ندارید انجام بدهم؟"...»

آرامستان بهشت معصومه(س) در قم

از عقیق و تربت تا روضه؛ از هیچ‌کاری برای فوت‌شدگان کرونا دریغ نمی‌کنیم

راه آمدن با دل داغدار خانواده‌های فوت‌شدگان کرونا، کاری است که طلبه‌های کمیته تجهیز و تدفین با تمام وجود انجام می‌دهند. حاج آقا در این باره می‌گوید: «تمام تلاش ما این است که کار تجهیز و تدفین فوت‌شدگان کرونا را همان‌طور که خانواده‌هایشان دوست دارند، انجام دهیم. مثلاً اگر دوست داشته‌باشند عقیق، تربت و... را در کفن عزیزشان قرار دهند. یا بگویند او را با خلعت خاصی که خودمان می‌آوریم، کفن کنید، حتماً انجام می‌دهیم. یکبار هم یک جوان گفت: می‌خواهم قرآن در قبر پدرم بگذارم. گفتم: باشد. خودم هم موقع غسل، برایش قرآن می‌خوانم. حتی اگر بخواهند در حین غسل و کفن، روضه بخوانیم هم اطاعت می‌کنیم. البته برای خانواده شهدا، این تاکید و خواسته خودمان است که حتماً روضه بخوانیم. در بین فوت‌شدگان کرونا تا امروز یک پدر شهید و یک مادر شهید داشتیم که در هنگام غسل و کفن، برایشان روضه خواندیم. فشار کار در بهشت معصومه (س) روی ما بسیار زیاد است اما تا حد امکان تلاش می‌کنیم اگر خانواده این متوفیان خواسته‌ای داشته‌باشند، انجام دهیم.

یک گروه از دوستان ما هم کار اقامه نماز بر پیکر اموات و دفن آن‌ها را بر عهده دارند که آن‌ها هم با رعایت کامل نکات ایمنی این کارها را انجام می‌دهند. به‌دلیل شرایط خاص این روزها، امکان تشییع پیکرها وجود ندارد اما پس از پایان کار تدفین، خانواده‌های این عزیزان می‌توانند سر مزار حاضر شوند و به دعا بپردازند.»

گور دسته‌جمعی؟! یک بیل بردارید و به بهشت معصومه (س) بیایید!

برای آن‌هایی که از نزدیک در جریان دغدغه‌مندی طلبه‌های داوطلب در زمینه غسل و کفن و دفن جانباختگان ویروس کرونا هستند، شنیدن شایعات رسانه‌های معاند درباره کفن و دفن این افراد، همان‌قدر که ناراحت‌کننده است، خنده‌دار هم به نظر می‌رسد. برای اینکه یک‌بار به این القائات بی‌پایه و اساس پاسخ داده باشیم، از حاج آقا می‌پرسم: حتماً شما هم شایعات درباره حفر خندق جدید در بهشت معصومه (س) قم برای فوت‌شدگان کرونا یا دفن این اموات در گور جمعی را شنیده‌اید. با توجه به حضور بیست و چند روزه‌تان در متن کارهای تجهیز و تدفین فوت‌شدگان کرونا در بهشت معصومه (س) چه پاسخی برای این القائات فضای مجازی دارید؟

حاج آقا سری به تأسف تکان می‌دهد و می‌گوید: «اگر این شایعات را افرادی در خارج از کشور درست کرده‌اند، فقط می‌توانیم دعا کنیم خدا هدایتشان کند و اگر قابل هدایت نیستند، نابودشان کند. اما اگر شایعه‌پراکن در داخل کشور است، پیشنهاد می‌کنم به بهشت معصومه (س) بیاید و سری به قطعه‌های 41 و 42 بزند. این دو قطعه پر از قبرهای آماده و خالی است که برای چنین روزهایی آماده شده است. برای اینکه این قبرها در اثر باد و باران و طوفان پر نشود، روی آن‌ها سنگ لحد گذاشته شده و چند سانت خاک رویش ریخته شده. این فرد کافی است یک بیل دستش بگیرد و چند ضربه به زمین بزند تا به این قبرهای خالی برسد. بنابراین ایجاد این قبرها به 4سال قبل برمی‌گردد و اتفاق جدیدی نیست. از طرف دیگر، موضوع دفن اموات در گور جمعی، اساساً بی‌پایه است و با توجه به احکام اسلام، خودبخود رد می‌شود. از روز اول، تمام فوت‌شدگان کرونا در قبرهای جداگانه و به‌صورت دفن شرعی یعنی رو به قبله دفن شده‌اند و تمام این شایعات، کذب محض است.»

حاج آقا گریزی هم می‌زند به ماهیت قطعه‌های بحران در بهشت معصومه (س) و ادامه می‌دهد: «اینجا باید یادی کنیم از حاج آقا وکیلی، رییس سابق بهشت معصومه (س) که کارهای ارزشمندی در زمان مدیریتشان انجام دادند که یکی از آن‌ها، آماده‌سازی همین قطعه‌های بحران بود. ایشان 3، 4 سال قبل کمیته‌ای تشکیل داده‌بود به‌نام "کمیته تدفین میت برای موقعیت‌های بحرانی". در این جلسات این کمیته، نمایندگان نهادهای مختلف شرکت می‌کردند و در بررسی موقعیت‌های بحرانی، اعلام می‌شد هر نهاد چه کارهایی می‌تواند و باید انجام دهد. خود من هم در 3، 4 جلسه این کمیته حضور داشتم و بعدها هم تعدادی از طلبه‌ها را به بهشت معصومه (س) بردیم تا آموزش‌های لازم را برای موقعیت‌های بحرانی ببینند. آقای وکیلی در همان جلسات می‌گفت: "اگر ما با موقعیت‌های بحرانی مثل زلزله مواجه شویم که خدای نکرده تعداد زیادی کشته و جسد به دنبال داشته‌باشد، باید تعداد زیادی قبر آماده برای تدفین آن‌ها داشته‌باشیم. این تمهیدات را از حالا باید برای چنین موقعیت‌هایی بیندیشیم." با همین آینده‌نگری ایشان در سال‌های گذشته بود که قطعه‌های 41 و 42 به‌عنوان قطعه‌های بحران در بهشت معصومه (س) ایجاد شد و امروز می‌توانیم در این شرایط بحرانی از آن‌ها استفاده کنیم.»

خیری که تکثیر می‌شود

هنوز هم تمام مسئولان با دقت و حساسیت، موضوع تجهیز و تدفین فوت‌شدگان کرونا را زیرنظر دارند و همه‌جانبه مراقب سلامتی طلبه‌های داوطلب هستند. یکی از این عزیزان، آقای "موسوی"، رییس بهشت معصومه (ع) قم است. با اینکه من شخصاً هر روز 7 صبح در غسالخانه حاضر می‌شوم و یک‌به‌یک طلاب را زیر نظر دارم و شرایط ایمنی لباس‌هایشان را بررسی می‌کنم اما ایشان راضی نمی‌شود و خودش هم از طریق دوربین‌های غسالخانه، تمام مدت مراقب اوضاع است. اینطور است که مدام با من در تماس است و مثلاً می‌گوید: "حاج آقا! چرا آن دوست طلبه دمپایی پایش است و چکمه ندارد؟ خطرناک است..." می‌گویم: ایشان تازه آمده و هنوز برای کار آماده نشده. مطمئن باشید تا لباس‌هایش را کامل نپوشد و نکات ایمنی را به‌طور کامل انجام ندهد، اجازه نمی‌دهیم کار غسل را شروع کند.

جالب است بدانید آنقدر همگی بر رعایت نکات ایمنی تاکید داریم که حتی برای کارکنان غسالخانه اموات عادی هم تجهیزات ایمنی تأمین کرده‌ایم. با اینکه آن‌ها در یک سالن جداگانه و با فاصله از سالن غسالخانه اموات کرونا کار می‌کنند، اما جانب احتیاط را رعایت کرده‌ایم و این عزیزان هم با لباس‌های مخصوص و با رعایت نکات ایمنی اموات عادی را غسل می‌دهند.»

حاج آقا نفسی تازه می‌کند و می‌گوید: «الحمدلله 6 روز است تمام فوت‌شدگان کرونا در قم را با استفاده از لباس‌های مخصوص و رعایت دقیق نکات ایمنی غسل می‌دهیم. به لطف خدا تا امروز هیچ مشکلی برای هیچ‌کدام از طلبه‌ها به وجود نیامده و همگی در سلامت کامل هستند. خوب است بدانید ما تعدادی از لباس‌های مخصوص خریداری‌شده را هم برای نقاط بسیار درگیر با ویروس کرونا مثل گیلان و تهران ارسال کرده‌ایم و به لطف خدا در این مناطق هم کار غسل برای فوت‌شدگان کرونا انجام می‌شود. خدا را شاکریم و از همکاری صمیمانه تمام نهادهای مرتبط هم تشکر ویژه داریم و خوشحالیم که در یک تلاش جمعی توانستیم یک کار هدفمند را به نتیجه برسانیم و امکان غسل اموات کرونا را در شهر قم فراهم کنیم و خوشحالیم که این کار خوب به استان‌های دیگر هم گسترش پیدا کرده است. امیدواریم به‌زودی با دغدغه‌مندی و تلاش ائمه جمعه و مسئولان، این کار در تمام کشور عملی شود.»

جزیره مجنون، دمشق یا بهشت معصومه(س)؛ عرصه‌های جهاد برای ما فرقی ندارند

پایان این گفت‌وگو را به حال‌وهوای خانه طلبه‌های داوطلب کمیته تجهیز و تدفین فوت‌شدگان کرونا گره می‌زنم. می‌پرسم: نظر همسرو خانواده‌تان درباره مشارکتتان در موضوع غسل و کفن و دفن اموات کرونا چیست؟ از سر نگرانی، مخالفت نکردند؟ حاج آقا در جواب می‌گوید: «همسرم به این شرایط زندگی من عادت دارد. ما با همین شرایط ازدواج کردیم و ایشان می‌داند هر لحظه که مملکت اسلامی نیاز داشته‌باشد، من این جان ناقابل را فدا می‌کنم. درباره مشارکت در موضوع تجهیز و غسل فوت‌شدگان کرونا، روز اول ماجرا را مطرح نکرده‌بودم. به همین دلیل وقتی به خانه برگشتم و با ملاحظات خاصی وارد شدم و با دقت خاصی لباس‌هایم را عوض کردم و دست‌ها را شستم، ایشان تعجب کرد. اما روز دوم موضوع را مطرح کردم و مثل همیشه ایشان استقبال و همراهی کرد. همسرم خودش طلبه و بسیجی و جهادگر است و همیشه در صحنه حاضر بوده. بنابراین نه‌تنها مخالفتی با فعالییت‌های من ندارد بلکه خودش در کارهای جهادی از من جلوتر است. با همین پیشینه، امشب وقتی دوستان از دانشگاه علوم پزشکی تماس گرفتند و گفتند باید یک سری لباس مخصوص برای بیمارستان و ضدعفونی کرن معابر آماده کنیم، گفتم: بیاوردید منزل ما، خودمان تا صبح آماده‌شان می‌کنیم.»

حاج آقا برای اینکه حق مطلب ادا شود، یادی می‌کند از خواهران طلبه و ادامه می‌دهد: «این روحیه، مختص خانواده من نیست. خانواده تمام طلبه‌ها با فعالیت‌های جهادی همراه هستند. همین‌جا باید تشکر ویژه داشته‌باشم از خواهران طلبه و یکی دو خواهر دانشجو که در کمیته تجهیز و تدفین فوت‌شدگان کرونا حضور دارند و زحمات فراوانی متحمل می‌شوند. بعضی از این بانوان محترم، همراه همسرانشان می‌آیند و درواقع، خانوادگی در این جهاد حضور دارند. از همه این خواهران بزرگوار که شرایط سخت غسالخانه و کار سنگین غسل و کفن اموات کرونا را متحمل می‌شوند و با وجود خستگی فراوان میدان را ترک نمی‌کنند، تشکر می‌کنم.»

حاج آقا در پایان می‌گوید: «برای ما نیروهای جهادی، عرصه‌های جهاد فرقی ندارد؛ چه جزیره مجنون، چه دمشق و چه بهشت معصومه (س). ما در تمام موقعیت‌های بحرانی در صحنه حاضر خواهیم بود و ایفای نقش خواهیم کرد. ما سرباز ولایت و خادم مردم هستیم و هرکجا آقا امر کنند، به صحنه می‌آییم و جانمان را هم فدا می‌کنیم.»

انتهای پیام/

گروه اجتماعی خبرگزاری فارس- سیده راضیه حسینی: بیمه زنان خانه‌دار،‌ مرخصی زایمان،‌ رسیدگی به زنان سرپرست خانوار؛‌ این‌ها چند نمونه از مسائل متعددی  هستند که سال‌هاست زنان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. موضوعاتی که پیش از هر چیزی نیاز به یک قوانین دقیق و مشخص دارد که هم ضمانت اجرایی داشته باشند و هم مجلس بر روی اجرای آن نظارت کند. در دوره‌های مختلف مجلس با مسائل مربوط به حوزه زنان و خانواده به شکل‌های مختلفی برخورد شده است اما قوانین مشخص و اجرایی در خصوص مسائل مربوط به این حوزه در چه دوره‌ای تصویب شده و اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد. این سوالی است که در آستانه انتخابات مجلس نیاز به بررسی بیشتر دارد و به همین خاطر به سراغ «فاطمه رهبر» نماینده سه دوره مجلس شورای اسلامی رفتیم تا وضعیت قوانین حوزه زن و خانواده را دقیق‌تر مورد بررسی قرار دهیم.

ابتدا در مورد لایحه حمایت از خانواده صحبت کنیم؛ این لایحه  در زمان خودش بحث‌برانگیز شد. مگر چه ایراداتی داشت و در مجلس چه مواردی اصلاح شد؟

قانون حمایت خانواده که جنجال های بسیاری در آن ایجاد شد ابتدا به شکل لایحه از طرف دولت آقای احمدی‌نژاد به مجلس آمد و جنجال‌های زیادی را به همراه داشت. تعدد زوجات و بحث دریافت مالیات از مهریه جزو مواردی بود که در این لایحه آمده بود و حاشیه‌هایی زیادی را ایجاد کرده بود. ما در مجلس به جامعه دلسوز حقوق زن و خانواده این اطمینان را دادیم که ما خودمان مثل شما حساسیت به این موضوعات داریم و اصلاحات را در لایحه انجام می‌دهیم. این لایحه 7 فصل و 58 ماده داشت. چنین لایحه‌ای با این تعداد ماده، یک قانون مادر محسوب می‌شود که هر کدام از ماده‌ها یک قانون مجزا و حلال مشکلات است.

فصل اول در خصوص دادگاه‌های خانواده بود، فصل دوم مراکز مشاوره خانواده، سوم موضوع ازدواج. چهارم طلاق،  پنجم حضانت و نگهداری اطفال و نفقه،  ششم حقوق وظیفه مستمری و فصل هفتم مجازات کیفری.

*الزامی کردن حضور قاضی‌مشاور زن در دادگاه‌های خانواده

 گاهی در ملاقات های مردمی مراجعاتی داشتیم که متوجه می‌شدم در دادگاه در حق آنها ظلم شده است چون یا به حقوق‌شان آشنا نبودند یا یا اینکه  از قاضی مرد بود خجالت کشیده بود  و نتوانسته بود در دادگاه مسائلش را مطرح کند. در حالیکه همسرش خیلی راحت مسائلش را مطرح کرده بود و  دادگاه بعد از مدتی حکم را داده‌است. در این جا کار بسیار مهمی کردیم. در کلیه دادگاه‌های خانواده که با حضور رئیس و دادرس  علی البدل تشکیل می‌شود، حضور قاضی مشاور زن اجباری شود تا این خانم بتواند حرفش را آنجا به‌راحتی بزند و از حقوق خودش مطلع شود.

*کاهش تعداد طلاق با الزامی کردن مراکز مشاوره در دادگاه خانواده

چند  سالی بود این رویه وجود داشت که زوج و زوجه به دادگاه مراجعه می‌کردند و توافقی طلاق می‌گرفتند. این باعث بالا رفتن آمار طلاق شده بود. گاهی اوقات متوجه شدیم که دخترخانم و آقا پسر کسی را در فامیل و اطراف خودشان نداشتند که آنها را نصیحت کند و یا آن‌ها را با حقوقشان آشنا کنند یا  به آن‌ها مشورزت بدهند. قانونی را تصویب کردیم که قوه قضائیه را موظف کرد ظرف حدود سه سال در کنار تمام دادگاههای خانواده در سراسر کشور مرکز مشاوره راه‌اندازی شود.

نکته بعدی اینکه  افرادی که به استخدام مراکز مشاوره در می‌آیند باید از رشته‌های مشاوره، روانپزشکی،  مددکاری اجتماعی، حقوق،  فقه و مبانی اسلامی و حداقل نصف آنها زن باشند.  

چند سال بعد که از قوه قضایی و معاونت پیشگیری از جرم در این مورد سوال کردم متوجه شدم در بیش از 600 دادگاه،  مرکز مشاوره را ایجاد شده8که 930 مشاور در رشته های مددکاری حقوق و روانشناسی و مذهبی در کنار قضات حضور دارند. گزارش قوه قضاییه نشان داد که این مراکز مشاوره بسیار موثر بود.

*جلوگیری از اطاله دادرسی در فرایند طلاق

موضوع بعد نامزدی هایی بود که به هم می‌خورد و خسارت‌های ناشی از آن که متوجه خانواده  می‌شد. این شکایات در فرایند قضایی مورد رسیدگی قرار نمی‌‌گرفت. قانونی را تصویب کردیم که بر اساس آن رسیدگی به این شکایات بر عهده دادگاه های خانواده گذاشته شد.

موضوع بعدی اطاله دادرسی در موضوع طلاق بود که در تمام طول این مدت دختر خانم در خانه پدرش بلاتکلیف می‌ماند. همینطور حضانت بچه، نفقه و همینطور جهیزیه نیز تعیین تکلیف نمی‌شد تا فرایند به نتیجه می‌رسید و گاهی ممکن است تا چند سال طول بکشد. ما در  قانون تصویب کردیم که در همان جلسات اولیه حضانت فرزند نفقه و جهیزیه  کلیه مواردی که مربوط به این بحث‌ها می‌شود تعیین تکلیف شود.

مشکل دیگری که باعث ایجاد دردسرهای زیادی شده بود این بود که اگر زوجی در یک شهری مثلا تهران دادخواست می‌داد و  به دلیل اختلاف به شهر دیگری می‌رفت، باید برای دادرسی به شهری که دادخواست داده بود بر می‌گشت و این بار مالی زیادی بر دوش زوجه می‌گذاشت. این کار انجام شد که  زوجه در همان شهری که ساکن است به دادگاه مراجعه کند و اگر امکان مالی ندارد دادگاه برای او  وکیل معاضدتی بگیرد و مشکلاتش حل شود.

*الزامی نمودن ثبت ازدواج موقت

کسانی هستند در برخی مناطق که عقد نکاح دائم دارند ولی ثبت نمی شود و زوج و زوجه نمی‌توانند بعد از ازدواج پیگیر حقوق خودشان باشند. مصوب کردیم در هر شرایطی ثبت نکاح ، فسخ نکاح ،طلاق و رجوع باید الزامی شود.

یک مشکل بزرگ دیگر که در ملاقات های مردمی  متوجه آن شدیم، دختر خانم هایی بودند که مراجعه می‌کردند و می‌گفتند که  اسم پدر در شناسنامه‌شان نیست  چون حاصل یک عقد موقت بود که بعد از تولدم پدرم رفته بود و دسترسی به او وجود نداشت. این وضعیتی بسیار نامناسب را برای این فرزند به‌وجود می‌آورد.

در جمهوری اسلامی ایران، محوریت با عقد نکاح دائم است. اما برای حل موارد این‌چنینی نکاح موقت را در محدوده قانون در آوردیم به این صورت که سه حالت در نظر گرفته شد که حتما در آن حالت‌ها عقد موقت باید حتما ثبت شود: اول توافق طرفین برای ثبت، دوم  شرط ضمن عقد و سوم در صورت بارداری. به این ترتیب هر زمان که فرزندی در نتیجه عقد موقت متولد شود، حتما باید ثبت شود و نام پدر در شناسنامه فرزند ثبت گردد.

*کاهش زندانیان مهریه با یک تدبیر قانونی

موضوع دیگر در لایحه حمایت از خانواده بحث دریاف مالیات از مهریه بود. موضوعی که مبنای منطقی و قانونی نداشت و بلاتکلیف بود. این بند را برای کاهش میزان مهریه گنجانده بودند اما عملا کارایی نداشت.

مهریه‌ها از روی ناآگاهی اعداد نجومی بود و  بعضاً برخی از مهریه‌ها غیرمنطقی بود مثل یک کیلو بال مگس، کتف راست آقا، فک و دندان بالای زوج! اول اینکه با قوه قضاییه هماهنگ شده بود که در تمام دفاتر ثبت اسناد ازدواج، مهریه های عیر منطقی ممنوع شد. درمرحله بعد اینطور تصویب کردیم چنانچه زوج وضعیت مالی خوبی داشته باشد و به توافق رسیده باشند، این مهریه مثل یک بدهی مالی باید تا آخرش پرداخت شود. ولی گاهی اوقات می‌بینیم که زوج سرباز، دانشجو، طلبه و بیکار است همه هزینه‌ها از شاخه گل اولیه  و باقی هزینه‌ها را پدر داماد متقبل شده است و بلافاصله هم با مهریه بالا طلاق می‌گیرند. برای جلوگیری از به زندان افتادن چنین افرادی، پیش‌بینی کردیم که چنانکه ن وضعیت تمکن زوج به اثبات نرسد و  وضعیت مالی خوبی نداشته باشد، دادگاه های خانواده 110 سکه بهار را ملاک قرار دهند و این مهریه به شکل قسط بندی پرداخت شود. رئیس محترم ستاد دیه کشو، جناب آقای جولایی هم اعلام کردند که در همان زمان سه چهارم زندانیان بدهی مهریه از زندان‌ها آزاد شده‌اند.

*جلوگیری از قطع مستمری زنانی که همسرشان فوت کرده بود

مشکل دیگری که در قوانین خانواده وجود داشت این بود که خانمی که  همسرش فوت می‌کرد و خانم از همسرش حقوق مستمری دریافت می‌کرد، در صورت ازدواج مجدد، حقوق او قطع می‌شد. در حالیکه این مستمری به‌خاطر یک عمر زندگی با آن آقا بود و حق او محسوب می‌شد. این موضوع باعث شده بود که خانم‌ها به سمت عقد موقت بروند که هم دور از شأن خانم بود  و هم گاهاً در همین ازدواج‌ها خانم‌ها ضرر و زیان بسیاری می‌دیدند. در این لایحه تصویب کردیم در صورت ازدواج مجدد دائم، حقوقشان قطع نشود.

یکی از اقدامات ویژه‌ای که در مجلس انجام شد، اصلاح قانون مربوط به ارث و دیه با راهنمایی مقام معظم رهبری بود. چه ضرورتی باعث ایجاد این تغییر شد و چه فرایندی را طی نمود؟

در مجلس هفتم ما خدمت برخی از علما رسیدیم و  عنوان کردیم که برخی از احکام با توجه به شرایط روز باید تغییر پیدا کند. علما عنوان کردند تغییر احکام ثانویه بر عهده حاکم شرع و یا ولی فقیه زمان است. به همین دلیل این موضوع را در جلسه ای  حضوری با خدمت مقام معظم رهبری در میان گذاشتیم. اولین مورد به ارث مربوط می‌شد. شکل مسأله این بود که   در شهرهای کوچک و روستاها، زن از اول ازدواج پا به پای همسر و مثل یک کارگر در شالیزار و در زمین کشاورزی کار می‌کند و وقتی همسرش فوت می‌کند فقط یک هشتم از آن خانه روستایی به این خانم تعلق می‌گیرد زمین‌هایی که یا در آن نقش داشته و یا نقش نداشته است به او  او چیزی نمی رسد و الان باید محتاج کمیته امداد، بهزیستی، فرزندان و یا همسایگان باشد. از رهبری پرسیدیم در این مورد چه باید بکنیم؟

مقام معظم رهبری فرمودند: «از نظر من زن از همه اموال منقول و غیر منقول همسر ارث  یک هشتم می‌برد». ما این موضوع را به آقایان در مجلس هفتم گفتیم.  آقایان باورشان نمی‌شد و به درگیری‌های لفظی در مجلس هفتم رسیدیم طوری که این قانون در این مجلس تصویب نشد.  نهایتاً ما سوالاتمان را  به صورت مکتوب  برای مقام معظم رهبری فرستادیم و ایشان پاسخ های مکتوب را برای ما مرقوم فرمودند،  ما کپی این پاسخ را روی میز نمایندگان گذاشتیم و توانستیم در مجلس هشتم این رأی را بگیریم که طبق نظر رهبری زن از همه اموال شوهر منقول و غیر منقول یک هشتم ارث می‌برد.

*اصلاح قانون دیه

در همان دیدار حضرت آقا ما سوال دیگری از ایشان پرسیدیم؛ اینکه می‌دانیم که فلسفه تفاوت دیه زن و مرد به خاطر این است که مرد مسئول تأمین معاش خانواده است و زن این مسئولیت را ندارد. اما ولی در شرایط فعلی زنانی هستند که سرپرست خانوارند و خودشان تأمین معاش خانواده را برعهده دارند. اگر به این خانم صدمه‌ای وارد شود، ستون اقتصاد خانواده از بین می‌رود اما اینجا هم  دیه خانم یک دوم محسوب می‌شود.  ایشان فرمودند: افزایش سهم الارث زن از اموال شوهرش را چون حکم ثانویه بود، اجازه تغییر در  آن را دادم. در خصوص تساوی دیه زن و مرد چون حکم اولیه است نمی توانم اجازه دهم ولی شما بروید قوانین بیمه کشور را بررسی کنید.

 این راهنمایی نشان‌دهنده نگاه دقیق و شگرف مقام معظم رهبری و اشراف ایشان به موضوعات مختلف کشور بود. قانونگذار به این موضوع توجهی نکرده بود اما  آقا بسیار دقیق ما را راهنمایی کردند. ما قوانین بیمه کشور را بررسی کردیم دیدیم شرکت‌های بیمه از یک خانم و یک آقا به عنوان  به صورت مساوی پول دریافت می‌کنند و زمان دادن خسارت دیه به خانم یک دوم و به آقا بیمه کامل تعلق می‌گیرد. بنابراین در قانون مجازات اسلامی این موضوع را اصلاح کردیم.  از مهمترین آن این است که شرکت‌های بیمه باید دیه زن و مرد را به طور مساوی پرداخت کنند.

  نکته دیگر اینکه تفاضل دیه‌ زن و مرد در زمانی که یک زن به قتل می‌رسد، ازصندوق خسارت‌های بدنی پرداخت شود. این قانون تصویب شد  ولی  صندوق عملاً فعالیتی نمی‌کرد؛ با پیگیری‌های انجام شده و با حضور آقای رئیسی در قوه قضائیه این اتفاق افتاد و در تابستان سال جاری با رای دیوان عالی کل کشور شرکت‌های بیمه که تا آن زمان زیر بار  این موضوع نمی‌رفتند، ملزم به پرداخت دیه زن و مرد به طور یکسان شدند و صندوق تامین خسارت‌های بدنی ملزم به پرداخت مابه التفاوت دیه شد.

این نمونه ثابت می‌کند که می‌شود قانون مجازات مجازات اسلامی و قانون کیفری را بدون جنجال و حاشیه و با تعامل با مراجع به ویژه ولی فقیه می‌توانیم متناسب با اقتضائ اصلاح کنیم

یکی از قوانینی که در این چندسال فراز و فرودهای زیادی داشته است،‌ قانون مربوط به مرخصی زایمان است. برای این قانون چه اقداماتی تا کنون در مجلس صورت گرفته و اکنون در چه وضعیتی قرار دارد؟

یکی دیگر از کارهایی که مجلس نهم انجام گرفت، حمایت از زنانی بود که مسئولیت اجتماعی داشتند و یا شاغل بودند. طبیعی است که باید قانون کمک کند یک انطباقی بین وظایف و مسئولیت های اجتماعی با مسئولیت هایی که به عنوان یک همسر و یک مادر در خانه‌دارند ایجا شود.این موضوعی است که در بسیاری از کشورها با هدف حمایت از زنان و تشویق زنان به فرزندآوری ایجاد شده است.

 تا مجلس هفتم این مرخصی سه ماه بود، در مجلس هشتم این را به 6 ماه و در مجلس نهم به 9 ماه افزایش دادیم. علاوه بر آن دو هفته مرخصی اجباری تشویقی برای همسران قرار دادیم که آقا در روزهای اول بعد از زایمان در کنار همسرش حضور داشته باشد.

متأسفانه  در مجلس فعلی با وجود دو فراکسیون جداگانه برای زنان و خانواده و حضور 17 خانم در این فراکسیون‌ها، دو هفته مرخصی آقایان به سه روز کاهش پیدا کرد. در حالی که آقا می‌توانست در این مدت مرخصی تشویقی اجباری در کنار مادر از فرزند نگهداری کند و هر دو نفر در کنار هم از این دوره زیبا بچه‌دار شدند لذت ببرند. انشاالله ما برای مجلس آینده این برنامه را داریم که این زمان‌ها را افزایش دهیم.

بیمه زنان خانه‌دار چند سال است به‌صورت جدی در جامعه مطرح شده‌است اما هنوز بلاتکلیف است. در این خصوص چه فرایندی طی شده و اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

همانطور که می‌بینید شرکت های بیمه تامین اجتماعی به صورت خصوصی زنان خانه‌دار را  بیمه می‌کنند؛ یک فرد خانه‌دار  ماهی 300 تا 500هزارتومان می‌دهد تا بعد از 20 تا 30 سال یک حقوق بازنشستگی دریافت کند و بتواند  در پیری و کهنسالی یک مستمری داشته باشد. این مبلغ خیلی زیاد است و از عهده هر خانواده ای بر نمی آید. ما بعد از تصویب این قانون در مجلس،‌ در سال 92 در بودجه  100 میلیارد تومن پیش بینی کردی ؛ چون اجرای یکباره آن برای تمام زنان خانه‌دار کشور بودجه بسیار زیادی می‌طلبد، تصمیم گرفتیم آن را گام‌به‌گام و پله‌به‌پله جلو ببریم؛ در مرحله اول در بودجه سال 92 مبلغ 100 میلیارد تومن برای 200 هزار نفر زن سرپرست خانواری که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی بودند،‌در نظر گرفته شد تا کار به‌صورت آزمایشی شروع شود و سال‌های بعد با افزایش اعتبار، تعداد زنان بیشتری را در بر بگیرد.

اما خانم مولاوردی در معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری از اجرای آن ممانعت نمود. آن‌ها در مصاحبه‌هایشان اعلام کردند فراکسیون زنان خانم رهبر رئیس فراکسیون می‌خواهد با این مصوبه دختران ما را خانه‌نشین کند! یعنی با این استدلال عجیب از احقاق حقوق چندمیلیون زن خانه‌دار جلوگیری کردنددر حالیکه در صورت اجرای این قانون، خانم هایی که خانه‌دار بودند و شامل این قانون میشدند به صورت پلکانی افزایش پیدا می‌کردند.  می‌توانستند بعد از 25 سال 30 سال خانه‌داری برای آنها شغل محسوب بشود و بازنشسته بشوند و دولت به آنها مستمری پرداخت کند. در آن سال با توجه به اینکه ما 100 میلیارد تومن پول اختصاص داده بودیم این پول به خزانه برگشت سال 93 لایحه دولت با 85 درصد کاهش اون 100 میلیارد تومن یعنی با 15 میلیارد تومن به مجلس اومد ما افزایش دادیم و باز اجرا نکردند. در نتیجه این بیمه زنان خانه‌دار  به اصطلاح ابتر ماند. انشالله برای مجلس بعدی دوباره ما حتما این را پیگیری می‌کنیم.

در برهه‌ای از زمان یکی از معضلات اجتماعی جدی که زنان با آن مواجه بودند، معضل اسیدپاشی بود. آیا برای مقابله با این مشکل اقداماتی در مجلس انجام شد؟

یکی دیگر از مطالبی که ما در مجلس نهم پیش‌بینی کردیم موضوع اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن است. اقداماتی که ما انجام دادیم این بود که اولا نحوه عرضه و فروش موادی که می‌تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد، باید ضابطه‌مند شود. بنابر این   وزارت صنعت و معدن و تجارت،  وزارت بهداشت و وزارت کشاورزی را موظف کردیم لیستی از مواد شیمیایی تهیه کنند و فروش آن‌ها را ضابطه‌مند کند و به راحتی در دسترس نباشد.

 در مورد درمان بزه‌دیدگان، با توجه به اینکه گاهی نیاز به جراحی سریع دارند و زمان برای درمان مناسب بسیار مهم است، وزارت دادگستری را موظف کردیم برای شروع درمان آن‌ها سریع و فوری اقدام کند.  این نکته را هم بگویم که خوشبختانه به دلیل مجرمانه بودن اسیدپاشی، برخوردهای قضایی با مجرم در قوانین ما وجود داشت.

نکته دیگر به قوانین کیفری بر می‌گردد که زنان زیادی را درگیر نموده است. آیا برای این بخش از قوانین حوزه زن و خانواده هم اقدامی انجام دادید؟

ما با توجه به موضوعات و مسائل زنان و با  پررنگ تر شدن حضورشان در جامعه تشخیص دادیم که برخی قوانین قدیمی  باید اصلاح شود. مثلاً آیین دادرسی کیفری که قانون قدیمی است و با توجه به نیازهای جامعه خانواده زنان و کودکان و نوجوانان  باید اصلاح شود این قانون سه ماده و 32 تبصره دارد این قانون را در مجلس نهم در سال 92 اصلاح کردیم  فرآیند اصلاح آیین دادرسی اطفال زنان و کودکان بوده‌است. که چند مورد از آن را در ادامه اشاره می‌کنم

*الزام به حضور ضابطان آموزش‌دیده در نیروی انتظامی

متأسفانه یکی از خلأهای موجود در آیین دادرسی کیفری این بود که برای زنان، نوجوانان و  اطفال، ضابط متناسب با سن آن‌ها در نیروی انتظامی وجود نداشت. در مجلس نهم حضور این ضابطان در فرایند دادرسی را الزامی کردیم   حتی بازجویی از زنان و نوجوانان و کودکان نابالغ باید توسط ضابطین آموزش دیده‌ای که زن هستند صورت بگیرد  یا حتی اطفالی که ناتوانی ذهنی و جسمی داشتند داشته باشند باید  ضابطین آموزش‌دیده داشته باشد.  به سازمان‌های مردم‌نهاد  نیز اجازه دادیم که بتواند در  ارتباط با پرونده  زنان و جوانان و یا کسانی که  دچار بیماری جسمی و ذهنی هستند،  از اول تا آخر پرونده امکان پیگیری این موضوع را داشته باشند.

ایجاد دادگاه‌های ویژه اطفال

موضوع دیگر ایجاد شعب ویژه اطفال بود. در شعب دادگاههای  عام  پرونده اطفال در دادسراها و دادگاه‌ها مورد بررسی قرار می‌گرفت. کودکانی که زیر 18 سال هستند به زندان عمومی نمی روند و به کانون اصلاح و تربیت می‌روند.  با توجه به اینکه این قانون چند سال پیش بوده و 40 سال از انقلاب گذشته بود، ما برای اولین بارتشخیص دادیم که باید اداره این کانون به روز باشد و تغییراتی در آن ایجاد شود.

گاهی ممکن است که جرم کوچکی طفلی و نوجوانی انجام داده و وارد زندان شود و به دلیل اینکه روحیه و روان او را نمی‌شناسند وضعیت وخیم تر شود.دادگاه‌ها را به چند دسته کیفری تقسیم کردیم که یکی از آنها دادگاه اطفال و نوجوانان بود که با حضور یک قاضی و دو مشاور متخصص به پرونده رسیدگی کند. بنابراین یک نکته مهم که در این دادگاه‌ها مورد نظر قرار گرفت این بود در دادگاه‌ها حضور مشاورین که متخصصان علوم تربیتی روانشناسی جرم شناسی مددکاری اجتماعی دانشگاهیان و فرهنگیان آشنا به مسائل روانشناسی و مددکاری کودکان هستند ، الزامی شد. اینها خلاصه ای از اصلاح قانون آیین دادرسی کیفری است که چند تا از موارد آن را بیان کردم.

انتهای پیام/

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری فارس، حضرت آیت الله خامنه‌ای فرمانده معظم کل قوا با صدور فرمانی به سردار سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با تقدیر از خدمات نیروهای مسلّح به مردم در زمینه مقابله با ویروس کرونا، بر لزوم سازماندهی این خدمات در قالب یک «قرارگاه بهداشتی و درمانی» برای پیشگیری از شیوع بیشتر این بیماری تأکید و خاطرنشان کردند: این اقدام با توجه به قرائنی که احتمال «حمله‌ی بیولوژیکی» بودن این رویداد را مطرح کرده می‌تواند جنبه‌ی رزمایش دفاع بیولوژیک نیز داشته و بر اقتدار و توان ملّی بیفزاید.

متن فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی به این شرح است:

بسمه‌تعالی

سردار سرلشکر باقری

با تقدیر از خدماتی که نیروهای مسلّح تاکنون در زمینه‌ی کرونا به مردم عزیز تقدیم کرده‌اند و با تاکید بر ادامه و گسترش هرچه بیشتر آن، لازم است سازماندهی این خدمات به شکل یک قرارگاه بهداشتی و درمانی بوده و علاوه بر درمان و ایجاد مراکز درمانی مانند بیمارستان صحرایی و نقاهتگاه و غیره، به پیشگیری از شیوع بیشتر بیماری با شیوه‌های لازم نیز بپردازد. تقسیم وظائف و مأموریتهای سازمانها و بخشهای نیروهای مسلّح از وظائف این قرارگاه است. این قرارگاه باید در هماهنگی کامل با دولت و وزارت بهداشت و درمان عمل کند.

این اقدام با توجه به قرائنی که احتمال «حمله‌ی بیولوژیکی» بودن این رویداد را مطرح کرده می‌تواند جنبه‌ی رزمایش دفاع بیولوژیک نیز داشته و بر اقتدار و توان ملّی بیفزاید.

امید است با هدایت الهی و پشتیبانی ویژه‌ی حضرت بقیه الله ارواحنا فداه ملت ایران همواره پیروز و برخوردار از امنیت و سلامت باشند.

سیّدعلی خامنه‌ای
22 اسفند 1398

انتهای پیام/

گروه غرب از نگاه غرب خبرگزاری فارس: رایج ترین روایت رسانه های جریان اصلی در مورد خلق ویروس کرونا، این است که منشا این ویروس میکروارگانیسمی است که در بدن حیوانات وجود دارد و به دلیل مصرف یک خفاش وحشی توسط یکی از ساکنان چینی تبار ووهان به انسان منتقل شده است. اما  به نظر می رسد شواهدی  برای نقض این روایت وجود داشته باشد، از جمله اینکه استان های همجوار ووهان که خفاش های وحشی زیادی در آنها زندگی می کنند، شیوع گسترده این بیماری را تجربه نکرده اند. به این دلیل و دلایل دیگر، تردیدهایی جدی در این باره به وجود آمده که ویروس کرونا به طور طبیعی و از طریق جهش ژنتیک به وجود نیامده، بلکه در یک آزمایشگاه و احتمالا به عنوان ماده ای برای جنگ بیولوژیک تولید شده است.
گزارش های متعددی حاکی از آن هستند که در این ویروس اجزایی وجود دارد که به اچ آی وی مرتبط است و نمی توانند به طور طبیعی تولید شوند. اگر این حرف درست باشد که این ویروس توسعه یافته یا حتی تولید شده تا به عنوان سلاح از آن استفاده شود، می توان این را نیز گفت که به طور تصادفی از «انستیتو آزمایشگاه ویروس شناسی» ووهان به بیرون درز کرده و به جمعیت حیوانی و انسانی منتقل شده است. تکنسین هایی که در چنین محیط هایی کار می کنند  اطلاع دارند که این «درزها» از آزمایشگاه ها مکررا رخ می دهند.

 البته به ناگزیر یک فرضیه دیگر هم وجود دارد. برخی بر این نظرند با توجه به اینکه دولت ترامپ همواره مسئله افزایش قابلیت رقابت جهانی چین را به عنوان تهدیدی مستقیم علیه امنیت ملی و سیطره اقتصادی آمریکا مطرح کرده، این امکان وجود دارد که واشنگتن این ویروس را در تلاش برای ضربه زدن به اقتصاد و نیروی نظامی رو به رشد چین خلق و منتشر کرده باشد. قطعا دشوار می توان باور کرد که حتی کاخ سفید ترامپ نیز چنین بی احتیاطی بزرگی را انجام دهد، اما چنین رفتارهایی بی سابقه هم نیست. در سال های 2005 تا 2009 دولت های آمریکا و اسرائیل مخفیانه  یک ویروس رایانه ای به نام استاکس نت را تولید کردند که هدف  آن آسیب زدن و در کنترل گرفتن سیستم های عامل رایانه های ایرانی بود که در برنامه تحقیقات اتمی این کشور در حال کار بودند. قبول است که هدف از ساخت استاکس نت آسیب زدن به رایانه ها بود نه آلوده کردن یا کشتن انسان ها، اما نگرانی هایی نسبت به گسترش و  انتقال این ویروس و آلوده کردن رایانه ها درخارج از ایران نیز وجود داشت؛ نگرانی هایی که معلوم شد بی اساس هم نبوده اند، چرا که این ویروس هزاران رایانه در خارج از ایران را نیز آلوده کرد و تا چین، آلمان، قزاقستان و اندونزی هم پخش شد.

به ناگزیر یک داستان اسرائیلی وجود دارد که فقط می تواند گوشه ای از آنچه را که در چین جریان دارد روشن کند. دانشمندان در موسسه تحقیقاتی گالیله اسرائیل هم اکنون ادعا می کنند که آنها ظرف چند هفته واکسنی را برای ویروس کرونا خواهند ساخت که ظرف 90 روز آماده توزیع و استفاده خواهد شد. این موسسه ادعا می‌کند که چهار سال است سرگرم تحقیق در مورد ویروس کرونای پرندگان است که وزارتخانه های علوم و فناوری و کشاورزی اسرائیل بودجه آن را تامین کرده اند. بنا بر ادعای آنها، این ویروس شبیه همان نسخه ای است که انسان ها را آلوده کرده و در توسعه از طریق دستکاری ژنتیک به پیشرفت هایی دست یافته است، اما برخی دانشمندان نسبت به این مسئله ابراز بدبینی کرده اند که بتوان با چنین سرعتی واکسن جدیدی را برای جلوگیری از این ویروسی که تنها مدتی است وجود آن مشخص شده تولید کرد. آنها همچنین هشدار داده اند که حتی اگر بتوان چنین واکسنی را تولید کرد، به طور عادی باید برای تشخیص اثرات جانبی آن مورد آزمایش قرار گیرد، روندی که به طور عادی بیشتر از یک سال طول می کشد و شامل استفاده از آن بر روی انسان ها آلوده نیز هست.
حتی اگر بتوان فرض کرد که ایالات متحده در آنچه که از مرکز تحقیق سلاح های بیولوژیک زمانی گسترده آن در فورت دتریک مریلند باقی مانده به گونه ای در خلق ویروس کرونا دست داشته، این فرض نیز بسیار محتمل است که اسرائیل یکی از شرکای این پروژه بوده باشد. کمک دانشمندان اسرائیلی در توسعه این ویروس، توضیح دهنده این مسئله نیز هست که چگونه آنها توانسته اند ادعا کنند که با چنین سرعتی موفق به تولید یک واکسن شده اند، احتمالا به این دلیل که این ویروس و درمان آن همزمان با هم توسعه یافته اند.

به هر روی ظهور ویروس کرونا نه تنها در چین، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر عواقب سیاسی انکار ناپذیری به دنبال دارد. در آمریکا پرزیدنت دونالد ترامپ پیشتر به خاطر دروغ گفتن در مورد این ویروس مورد شماتت قرار گرفته و سناریوهای متعددی در نشریات جریان اصلی وجود دارد که تاثیر احتمالی این اتفاق بر انتخابات در سال 2020 را مورد بررسی قرار داده اند. اگر اقتصاد نیز به همراه بازار سهام سقوط کند، این اتفاق به شکل نامطلوبی بازتابی از این سئوال است که آیا ترامپ واقعا در این اتفاق مقصر است یا نه. اگر روند آلودگی و درمان خود بیماری در آمریکا خوب پیش نرود، این اتفاق واکنش های قابل توجهی به دنبال دارد، به ویژه با توجه به اینکه دمکرات ها بر بهبود وضعیت مراقبت های درمانی انگشت گذاشته اند. اما همانطور که یکی از صاحبنظران می گوید، این بیماری و سقوط اقتصاد تا وقتی که  پیش از انتخابات تغییر عمده ای رخ ندهد اهمیت خاصی ندارد، اما ظرف 8 ماه آینده اتفاقات بسیار زیادی ممکن است رخ دهد.

 بعلاوه مسئله سیاست های مربوط به امنیت ملی و سیاست خارجی هم از نقطه نظر اسرائیل و هم آمریکا وجود دارد. به سختی می توان توضیحی برای این سئوال پیدا کرد که چرا ویروس کرونا جز چین، بر یک کشور خاص دیگر با این شدت تاثیر گذاشته است. این کشور ایران است؛ دشمن تقریبا همیشگی هم آمریکا و هم اسرائیل. تعداد افراد مبتلا به این ویروس در ایران همچنان رو به افزایش است.
دست کم پاسخ آزمایش 5 عضو مجلس ایران نیز مثبت اعلام شده و تعداد روزافزونی از مقامات نیز  به این بیماری مبتلا شده اند. پیش از این تایید شده که معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور ایران و ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت نیز به این ویروس مبتلا شده اند.
مظنونین همیشگی در ایالات متحده از فهمیدن تعداد مرگ و میرها در ایران شادمان هستند. مارک دوبویتز مدیر اجرایی بنیاد «دفاع از دمکراسی ها» که در واشنگتن مستقر است اما با دولت اسرائیل ارتباط دارد، روز سه شنبه در توئیتر چنین لاف زده که «ویروس کرونا (با ایران) کاری کرده که تحریم های اقتصادی آمریکا نکرده: تعطیل کردن صادرات غیرنفتی.» یک سخنگوی دولت ایران در واکنش به سخنان او گفت: «ابراز شادی از انتشار یک ویروس کشنده و لذت بردن از مشاهده رنجی که مردم از این بیماری می برند شرم آور و غیرانسانی است.» دوبویتز در توئیتی دیگر افزود که تهران« تروریسم را در خاورمیانه گسترش داده و اکنون نیز در حال انتشار دادن ویروس کروناست.»
به این ترتیب انتخاب با شماست. ویروس کرونا یا به طور طبیعی رخ داده یا از آزمایشگاهی در خود چین یا حتی از اسرائیل یا آمریکا بیرون آمده است. اگر کسی نسبت به اسرائیل و یا آمریکا مظنون باشد، به روشنی پیداست که هدف از این کار ساخت یک سلاح بیولوژیک است که بتواند به دو کشوری که دشمنان اسرائیل و آمریکا قلمداد می شوند آسیب وارد آورد. اما ویروس کرونا را نمی توان به سادگی مهار کرد و روشن است که هزاران نفر در اثر آن جان خود را از دست خواهند داد. متاسفانه همانطور که در مورد استاکس نت شاهد بودیم، وقتی غول از بطری بیرون بیاید، بازگرداندن دوباره آن به داخل بطری کار بسیار سختی است.
نویسنده: فیلیپ جرالدی ( Philip M. Giraldi) کارشناس پیشین  ضد تروریسم سیا و افسر سابق اطلاعات نظامی
منبع: https://b2n.ir/569746

انتهای پیام. 

به گزارش گروه بین‌‌الملل خبرگزاری فارس، بعد از دستگیری «احمد بن عبدالعزیز» برادر شاه سعودی به اتهام طرح کودتا علیه «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان، کنار زدن شاهزاده‌های خاندان سلطنتی در عربستان سعودی همچنان ادامه دارد.

پایگاه انگلیسی «میدل ایست آی» در گزارشی اختصاصی به نقل از منابع آگاه نزدیک به خاندان سلطنتی ریاض در این خصوص نوشت که بیش از 20 شاهزاده سعودی به دلیل آنچه که ظاهراً بخشی از کودتا برای سرنگونی ولیعهد عربستان بوده، بازداشت شده‌اند.

این رسانه در ادامه گزارش کرد که تاکنون نام چهار نفر از بازداشت‌شدگان برای این روزنامه مشخص شده که شامل شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز»، شاهزاده «نایف بن احمد بن عبدالعزیز» رئیس سازمان اطلاعات و امنیت نیروهای زمینی، شاهزاده «محمد بن نایف» ولیعهد پیشین عربستان و «نواف بن نایف» عمو زاده محمد بن سلمان می‌شوند.

منابع میدل ایست آی تأیید کردند که «نایف بن احمد بن عبدالعزیز» عالیرتبه‌ترین عضو نیروهای مسلح عربستان سعودی است که تاکنون بازداشت شده است.

طبق این گزارش، لحظاتی بعد از بازداشت این افراد، محمد بن سلمان به شاهزاده‌های سعودی دستور داد تا با انتشار پیام‌هایی در صفحات توییتر، وفاداری خود را به وی نشان دهند.

بنا به گفته منابع آگاه، محمد بن سلمان، افراد بازداشت شده را «به برقراری تماس‌هایی با قدرت‌های خارجی از جمله آمریکایی‌ها و دیگران برای انجام کودتا متهم کرده است».

خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش کرد که شخص «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان دستور بازداشت این شاهزاده‌های سعودی را صادر کرده است.

این منابع آگاه مدعی شده‌اند که وضعیت روحی و ذهنی پادشاه عربستان خوب است و این در حالی است که پادشاه عربستان بنا بر گزارشات، از زوال عقل رنج می‌برد.

طبق این گزارش، روز جمعه هفته گذشته، نگرانی‌هایی درباره سرنوشت شاهزاده «متعب بن عبدالله» نیز وجود داشت. متعب بن عبدالله که زمانی وارث بالقوه تخت سلطنت تلقی می شد در سال 2017، پس از توافق برای پرداخت بیش از یک میلیارد دلار برای حل دعاوی با مقام‌ها از بازداشت در هتل مجلل «ریتس کارلتون» آزاد شد.

متعب 65 ساله پسر ملک عبدالله پادشاه سابق عربستان است و و مدت اندکی پیش از بازداشت از سمت خود بعنوان سرپرست گارد ویژه اخراج شده بود.

طبق این گزارش، بازداشت‌های اخیر، در مقایسه با بازداشت‌های 4 نوامبر سال 2017 (13 آبان ماه) تأثیرات به مراتب بیشتری بر ثبات پادشاهی عربستان خواهد داشت.

در نوامبر 2017، حدود 500 نفر از چهره‌های سیاسی و بازرگانی عربستان طی عملیات تحت فرماندهی محمد بن سلمان که مبارزه با فساد خوانده شد، دستگیر و در هتل مجلل ریتس کارلتون تحت بازداشت قرار گرفتند.

در اکتبر 2018، سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و انگلیس تلاش کردند تا از محمد بن سلمان تضمین دریافت کنند که شاهزاده احمد بن عبدالعزیز پس از بازگشت به عربستان از لندن تحت بازداشت قرار نگیرد.

پیش از این گزارش شده بود که صبح جمعه هفته گذشته، شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» برادر شاه سعودی و «محمد بن نایف» و «نواف بن نایف» برادر کوچک‌تر محمد بن نایف به اتهام خیانت به دستور محمد بن سلمان بازداشت شده‌اند.

بنا به گزارش منابع میدل ایست آی، محمد بن نایف (ولی‌عهد سابق) به دوستانش و همچنین در نامه‌ای به خود پادشاه عربستان از حذف شدن کمک‌‌ هزینه‌های سلطنتی به خودش گله کرده بود.

منابع ارشد در خاندان سلطنتی به طور مداوم از نایف و احمد بعنوان جایگزین‌های احتمالی ولیعهدی عربستان یاد می‌کردند.

شاهزاده احمد بن عبدالعزیز یکی از مقام‌های عالیرتبه‌ در پادشاهی سعودی است که آشکارا از محمد بن سلمان انتقاد می‌کند و زمانیکه در اکتبر 2018 از خانه خود در لندن به عربستان بازگشت، فکر می‌کرد که جایگاه وی بعنوان برادر کوچکتر پادشاه، مصونیت وی را در مقابل اقدامات برادرزاده‌اش تضمین می‌کند.

آنطور که این گزارش نوشته است، ظاهراً احمد به توصیه دیگر شاهزاده‌های سعودی به عربستان بازگشته است و به طور آشکارا با انتصاب محمد بن سلمان بعنوان ولیعهد عربستان و همچنین با حمله 2015 عربستان به یمن به دستور محمد بن سلمان مخالفت کرده است. 

این گزارش سپس به جنبه دیگری از مخالفت‌های آشکار احمد بن عبدالعزیز با ولیعهد فعلی عربستان اشاره کرد و نوشت، احمد بن عبدالعزیز یک ماه قبل از آنکه به عربستان بازگردد، به جمعی از معترضانی که علیه خاندان آل سعود در مقابل خانه‌اش در لندن تجمع کرده بودند و شعار می‌دادند: «مرگ بر آل سعود، خاندان جنایتکار» گفت: «به چه دلیل چنین چیزی را درباره آل سعود می‌گویید. چه ارتباطی به کل خاندان آل سعود دارد؟ افراد خاصی مسئول هستند. بقیه را داخل نکنید. پادشاه و ولیعهد عربستان و برخی دیگر در دولت مسئول هستند».

با اینحال، علیرغم تمامی مخالفت‌های آشکار با ولیعهد عربستان سعودی، احمد پس از بازگشت مورد احترام قرار گرفت، کمک هزینه سلطنتی وی پرداخت شد و تا پیش از بازداشت اخیرش، اجازه سفر داشت.

میدل ایست آی با اشاره به این موارد نوشت، برخلاف نوامبر 2017 که بن سلمان از محبوبیت زیادی در زمان بازداشت 500 نفر از چهره‌های سیاسی و بازرگانی برخوردار بود، اما هم‌اکنون بیش از هر زمانی در خاندان سلطنتی منفور شده است.

گمانه‌زنی‌های زیادی درباره بازداشت‌های اخیر در عربستان سعودی مطرح است که در یکی از این موارد، خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس به نقل از منابع آگاه نوشت، احمد بن عبدالعزیز در محافل خصوصی از نارضایتی خود درباره بستن حرمین شریفین سخن گفته است.

عربستان از هفته گذشته و در پی شیوع ویروس کرونا عمره مفرده را ممنوع کرد. این کشور هفته جاری درهای مسجدالحرام را به روی زائران باز کرد اما ممنوعیت عمره پابرجاست. (جزئیات بیشتر)

نیویورک‌تایمز نیز در گزارشی در پی تحولات اخیر در عربستان نوشت که محمد بن سلمان 34 ساله پیش از این نیز قدرت خود را برای جانشینی پدر 84 ساله‌اش تثیبت کرده بود اما بنا به گفته چندین تن از افراد نزدیک به خاندان سلطنتی ریاض، بازداشت‌های اخیر نشان می‌دهد که ولیعهد عربستان تا چه اندازه برای محاصره مخالفانش در خاندان سلطنتی پیش می‌رود و در میان هم رده‌های خود ایجاد رعب و وحشت می‌کند.

این روزنامه آمریکایی همچنین تأکید کرد که بازداشتی‌های اخیر در خاندان سلطنتی ریاض همچنین نمایانگر ترس احتمالی محمد بن سلمان از توطئه‌های اعضای خاندان سلطنتی علیه وی است و همچنین نشان می‌دهد احتمالاً ولیعهد عربستان در آستانه برعهده گرفتن جانشینی کامل حاکمیت عربستان از پدر سالخورده‌اش، تلاش می‌کند تا هرگونه مخالفت‌های احتمالی را از میان بردارد.

انتهای پیام/